หัตถกรรม เป็นส่งที่มนุษย์สร้างขึ้นจากฝีมือและภูมิปัญญา ในการดัดแปลงวัตถุดิบที่มีอยู่ตามธรรมชาติเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ในการยังชีพ กระบวนการดัดแปลงวัตถุดิบของหัตถกรรมนั้น ส่วนมากเป็นงานที่ต้องใช้แรงมือทำ
ศิลปวัฒนธรรมหัตถกรรม เป็นศิลปวัฒนธรรมที่เคียงคู่กับอารยธรรมของมนุษย์มาแต่อดีตจนถึงปัจจุบันในการดำรงชีวิต โดยผู้สร้างใช้ความรู้ความสามารถเกี่ยวกับหลักการทัศนศิลป์มาประยุกต์ให้งานหัตถกรรมมีความสวยงาม กลายเป็นงานศิลปะที่ก่อให้เกิดความรู้สึกชื่นชมในความงดงาม ความประณีตบรรจงด้านการออกแบบ ในรูปร่าง-รูปทรง สีสัน ดังนั้นการสร้างงานหัตถกรรมให้มีความสวยงามน่าใช้นั้น กระบวนการทาง “ศิลปะ” จึงเข้ามามีบทบาทและเป็นองค์ประกอบในการสร้างสรรค์ ทำให้งานหัตถกรรมชิ้นนั้นกลายเป็น “ศิลปหัตถกรรม”
งานศิลปหัตถกรรม เป็นงานที่แสดงออกทางวัฒนธรรมในกรอบของขนบธรรมเนียมประเพณี แต่แฝงด้วยลักษณะเฉพาะตน ค่านิยมทางสุนทรียภาพและภูมิปัญญาของผู้สร้างความเชื่อ และค่านิยมของกลุ่มชน เป็นองค์ประกอบกำหนด “รูปแบบ” โดยการสื่อความหมายด้วยรูปเชิงสัญลักษณ์ต่างๆ
สาระสำคัญของหัตถกรรมพื้นบ้าน
สร้างขึ้นโดยช่างพื้นบ้านในแต่ละท้องถิ่น คุณค่าทางศิลปะที่ปรากฏเป็นผลอันเกิดจากการทำซ้ำๆ เป็นจำนวนมากจนเกิดความชำนาญ มุ่งที่การใช้สอยเป็นสำคัญ
สร้างขึ้นเพื่อประโยชน์ใช้สอยในชีวิตประจำวัน ของผู้คนแต่ละท้องถิ่น เช่น การทอผ้าพื้นบ้านของภาคต่างๆ มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้นุ่งห่มกันในครัวเรือนก่อน เมื่อผลิตได้มากเกินความต้องการจึงจำหน่ายให้ผู้อื่น
รูปแบบเรียบง่าย การพัฒนาูปทรงและวัสดุ ตั้งอยู่บนพื้นฐานของการใช้สอย การแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆด้วยการผ่านการทดลองใช้ มิได้ผ่านการออกแบบหรือคิดอย่างเป็นกระบวนการ รูปแบบจึงเรียบง่ายตามสภาพของผู้สร้าง ตลอดจนการใช้วัสดุเท่าที่จะหาได้ในท้องถิ่น
มีลักษณะเฉพาะถิ่น เพราะวัสดุบางชนิดจะมีเฉพาะในบ้างท้องถิ่นเท่านั้น รวมถึงความชำนาญเฉพาะตนของช่าง
สร้างขึ้นด้วยมือ เป็นคุณสมบัติที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง เพราะหากใช้เครื่องจักรเป็นส่วนร่วมในกระบวนการผลิตก็จะเป็นงานอุตสาหกรรม
โดยคุณสมบัติตามที่กล่าวมาของหัตถกรรมพื้นบ้าน จะช่วยให้สามารถพิจารณาและจำแนกงานหัตถกรรมพื้นบ้านออกจากงานหัตถกรรมหรืองานศิลปะอื่นได้
https://medium.com/@janyawan.ja/หัตถกรรม-เป็นส่งที่มนุษย์สร้างขึ้นจากฝีมือและภูมิปัญญา-8beb8e3444a8
