วิธีการสอน World Café
รองศาสตราจารย์ ดร. อารีวรรณ เอี่ยมสะอาด
กลุ่มวิชาชีพครู คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา
……………………………………………………………………………………………………………
ผู้เขียนได้อ่านบทความเรื่อง The world café method: Hosting and facilitating Collaborative Discussion จาก Internet จึงสนใจเพราะเป็นแนวคิดในการจัดการเรียนการสอนที่แตกต่างจากเดิม หรือประยุกต์จากของเดิมมาปรับใหม่ ใช้ชื่อใหม่ ดังนั้น เพื่อประโยชน์ต่อผู้อ่านนำไปใช้ประยุกต์ในการจัดการเรียนการสอนแบบใหม่ๆ จึงแปลบทความนี้และตั้งชื่อ วิธีการสอน World Café
ในยุคที่การสื่อสารดิจิทัลระยะสั้นเป็นเรื่องปกติ แต่การสนทนาแบบร่วมมือกันและจริงใจกลับหายาก
วิธีการสอน World Café เป็นเครื่องมือที่เรียบง่ายแต่ทรงพลังในการส่งเสริมการสนทนาที่ลึกซึ้งและมีนัยสำคัญในสถานการณ์ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นในสภาพแวดล้อมขององค์กร การสนทนาในชุมชนหรือบริบทการฟัง ไปจนถึงปฏิบัติการเชิงการศึกษา กระบวนการออกแบบแบบมีส่วนร่วมนี้มีประโยชน์ในการใช้ประโยชน์จากสติปัญญาส่วนรวม ส่งเสริมการทำงานร่วมกัน และสำรวจหัวข้อที่ซับซ้อนผ่านการอภิปราย
ความหมาย
วิธีการ World Café เป็นเครื่องมืออำนวยความสะดวกที่ช่วยให้เกิดการโต้ตอบระหว่างกลุ่มคนจำนวนมาก เครื่องมือนี้ได้ชื่อมาจากบรรยากาศที่พยายามสร้างขึ้น โดยมีโต๊ะเล็กๆ และการสนทนาในกลุ่มคนเพียงไม่กี่กลุ่ม
กระบวนการออกแบบแบบมีส่วนร่วมนี้มีประโยชน์ในการใช้ประโยชน์จากสติปัญญาของส่วนรวม ส่งเสริมการทำงานร่วมกัน และสำรวจหัวข้อที่ซับซ้อนผ่านการอภิปราย จึงขอแนะนำแนวทาง World Café ให้กับผู้ที่ต้องการกิจกรรมแบบโต้ตอบและเต็มไปด้วยการอภิปราย แต่เป็นผู้มาใหม่ในการอำนวยความสะดวก
ทำความเข้าใจกับวิธีการ World Café
วิธีการ World Café เป็นกระบวนการสนทนาที่มีโครงสร้างชัดเจนซึ่งมุ่งอำนวยความสะดวกในการสนทนาแบบเปิดและใกล้ชิด และแบ่งปันความรู้ในกลุ่มทุกขนาด วิธีการนี้เลียนแบบบรรยากาศของร้านกาแฟ โดยผู้เข้าร่วมจะหารือหัวข้อต่างๆ กันที่โต๊ะเล็กๆ หลายโต๊ะ และสลับโต๊ะเป็นระยะๆ เพื่อแลกเปลี่ยนความคิดและความคิดเห็น นอกจากนี้ การได้ดื่มกาแฟ ชา และฟังเพลงเหมือนกับร้านกาแฟโปรดของคุณก็ถือเป็นกิจกรรมที่สนุกสนานเช่นกัน. การตั้งค่านี้เอื้อต่อการสร้างเครือข่าย การแบ่งปันความรู้ และการสร้างชุมชน ทำให้เป็นกลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพสำหรับการระดมความคิด การแก้ปัญหา และการวางแผนเชิงกลยุทธ์
หลักการสำคัญ
เพื่อใช้ประโยชน์จากศักยภาพทั้งหมดของวิธี World Café จำเป็นต้องยึดถือหลักการพื้นฐาน 7 ประการดังนี้
กำหนดบริบท: กำหนดวัตถุประสงค์ของคำถามหรือ Theme หลักที่จะเป็นแนวทางในการอภิปรายคืออะไร
สร้างพื้นที่ที่เป็นมิตร: จัดเตรียมสภาพแวดล้อมที่เป็นมิตรและสะดวกสบายซึ่งส่งเสริมความเปิดกว้างและการสนทนา
สำรวจคำถามที่สำคัญ: ร่างคำถามที่กระตุ้นความคิดและเกี่ยวข้องกับความสนใจของผู้เข้าร่วมและเป้าหมายของเซสชัน
ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของทุกคน: สร้างบรรยากาศที่ทุกคนให้ความสำคัญกับเสียง และกระตุ้นให้ผู้เข้าร่วมแสดงความคิดเห็นและรับฟังอย่างกระตือรือร้น
เชื่อมโยงมุมมองที่หลากหลาย: อำนวยความสะดวกในการแบ่งปันข้อมูลเชิงลึกระหว่างกลุ่มต่างๆ เพื่อทำความเข้าใจอันหลากหลาย
รับฟังร่วมกันเพื่อหารูปแบบและข้อมูลเชิงลึก: ส่งเสริมการสะท้อนร่วมกันเพื่อระบุธีมที่เกิดขึ้น ข้อมูลเชิงลึก และคำถามที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น
แบ่งปันการค้นพบร่วมกัน: สรุปเซสชันโดยสรุปการอภิปราย แนวคิดที่แบ่งปัน และขั้นตอนการดำเนินการที่ระบุไว้
วิธีจัด Session World Café
1. การเตรียมการ:
1.1 กำหนดวัตถุประสงค์ ระบุวัตถุประสงค์ของ World Café อย่างชัดเจน เพื่อกำหนดโครงสร้างและเนื้อหาของ Session
1.2 เลือกสถานที่ที่สะดวกสบาย ตรวจสอบให้แน่ใจว่าพื้นที่ได้รับการจัดวางให้คล้ายกับ Café โดยมีโต๊ะเล็กๆ แต่ละโต๊ะสามารถรองรับได้ 4-5 คน แต่อาจมีมากกว่านั้นได้ การตกแต่งและของว่างสามารถเสริมบรรยากาศของ Café ได้
1.3 พัฒนาคำถามที่น่าสนใจ ออกแบบคำถามสามถึงสี่ข้อที่สร้างต่อกัน กระตุ้นให้มีการสำรวจที่เจาะลึกมากขึ้นเมื่อ Session ดำเนินไป
2. การดำเนินการ
2.1 การต้อนรับและแนะนำตัว เริ่มต้นด้วยการอธิบายจุดประสงค์ กระบวนการ และความคาดหวังให้ผู้เข้าร่วมทราบ
2.2 การสนทนารอบแรก เริ่มต้นด้วยคำถามแรก โดยให้เวลาพูดคุยประมาณ 10-20 นาที การสลับโต๊ะ: สั่งให้ผู้เข้าร่วมย้ายไปที่โต๊ะใหม่ โดยนำข้อมูลสำคัญติดตัวไปด้วย บุคคลหนึ่งซึ่งเป็น “เจ้าภาพโต๊ะ” จะเป็นผู้สรุปการสนทนาครั้งก่อนให้สมาชิกใหม่ทราบ
2.3 การสนทนารอบถัดไป ทำซ้ำรอบการสนทนาสำหรับคำถามแต่ละข้อ โดยให้ผู้เข้าร่วมสลับโต๊ะทุกครั้ง
2.4 การเก็บเกี่ยว ยุติด้วยการประชุมใหญ่ซึ่งมีการแบ่งปันข้อมูลเชิงลึก รูปแบบ และภูมิปัญญาส่วนรวมที่สำคัญกับทั้งกลุ่ม
3. การติดตามผล
3.1 บันทึกผลลัพธ์และแบ่งปันกับผู้เข้าร่วม
3.2 พูดคุยเกี่ยวกับขั้นตอนต่อไป การดำเนินการ หรือการตัดสินใจที่เกิดขึ้นจาก Session
ส่วนประกอบของวิธีการนี้
1. การจัดห้อง โต๊ะเล็กพร้อมเก้าอี้ที่สามารถรองรับได้ 2-5 คน (ขึ้นอยู่กับขนาดของกลุ่ม) โต๊ะอาจมีกระดาษและปากกาสี
2. การต้อนรับและแนะนำ วิทยากรเริ่มต้นด้วยการต้อนรับอย่างอบอุ่นและแนะนำกระบวนการของ World Café โดยกำหนดบริบทและทำให้ผู้เข้าร่วมรู้สึกผ่อนคลาย
3. รอบกลุ่มเล็ก กระบวนการเริ่มต้นด้วยการสนทนารอบแรกจากสามรอบขึ้นไป 20 นาทีสำหรับกลุ่มเล็กสี่คน (สูงสุดห้าคน) ที่นั่งรอบโต๊ะ เมื่อสิ้นสุด 20 นาที สมาชิกแต่ละคนในกลุ่มจะย้ายไปที่โต๊ะใหม่ พวกเขาอาจเลือกหรือไม่เลือกคนหนึ่งเป็น “เจ้าภาพโต๊ะ” สำหรับรอบถัดไปก็ได้ ซึ่งจะต้อนรับกลุ่มถัดไปและอธิบายสิ่งที่เกิดขึ้นในรอบก่อนหน้าให้ฟังโดยย่อ
4. คำถาม แต่ละรอบจะเริ่มต้นด้วยคำถามที่จัดทำขึ้นเป็นพิเศษสำหรับบริบทเฉพาะและวัตถุประสงค์ที่ต้องการของ World Café คำถามเดียวกันสามารถใช้ได้มากกว่าหนึ่งรอบ หรืออาจสร้างคำถามต่อกันเพื่อมุ่งเน้นการสนทนาหรือชี้นำทิศทางของการสนทนา
5. เก็บเกี่ยว: หลังจากกลุ่มย่อย (และ/หรือระหว่างรอบ ตามความจำเป็น) ผู้เข้าร่วมจะได้รับเชิญให้แบ่งปันข้อมูลเชิงลึกหรือผลลัพธ์อื่นๆ จากการสนทนากับกลุ่มใหญ่ที่เหลือ ผลลัพธ์เหล่านี้จะสะท้อนออกมาในรูปแบบต่างๆ โดยส่วนใหญ่มักจะใช้การบันทึกภาพกราฟิกที่ด้านหน้าห้อง
ภาพที่ 1 World Café Method
ตัวอย่างการใช้ World Café ในทางปฏิบัติ
1. การประชุมกลยุทธ์องค์กร ใช้ World Café ในการวางแผนกลยุทธ์ ช่วยให้พนักงานทุกระดับสามารถเสนอแนวคิดสำหรับวิสัยทัศน์และทิศทางกลยุทธ์ขององค์กรได้
2. การประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อการศึกษา อำนวยความสะดวกในการเรียนรู้และการอภิปรายในหัวข้อที่ซับซ้อน ส่งเสริมให้นักศึกษามีส่วนร่วมอย่างลึกซึ้งกับเนื้อหาและซึ่งกันและกัน
3. การมีส่วนร่วมของชุมชน รวบรวมข้อมูลจากชุมชนเกี่ยวกับโครงการหรือความคิดริเริ่มในท้องถิ่น เพื่อให้แน่ใจว่าเสียงที่หลากหลายได้รับการได้ยินและพิจารณา
ภาพที่ 2 World Café
วิธีการ World Café ไม่เพียงแต่เป็นเครื่องมือสำหรับการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพเท่านั้น แต่ยังเป็นวิธีที่ได้รับการพิสูจน์แล้วในการเปิดใช้พลังของการสนทนาในงานกิจกรรมต่างๆ ด้วยการใช้แนวทางนี้ ผู้อำนวยความสะดวกและผู้เข้าร่วมต่างก็เริ่มออกเดินทางเพื่อค้นหา สำรวจ และค้นพบร่วมกัน โดยมีศักยภาพในการขุดค้น Solution ที่สร้างสรรค์และสร้างชุมชนที่เข้มแข็งขึ้น ไม่ว่าคุณต้องการสร้างแรงบันดาลใจในการเปลี่ยนแปลง ส่งเสริมการเรียนรู้ หรือเพียงแค่มีส่วนร่วมในบทสนทนาที่มีความหมาย World Café ก็มีกรอบการทำงานที่พิสูจน์แล้วสำหรับการสนทนาที่มีความสำคัญอย่างแท้จริง
…………………….
เอกสารอ้างอิง
The World Café Community Foundation. (ม.ป.ป.). The World Café. สืบค้นจาก https://www.theworldcafe.com (สืบค้นวันที่ 22 สิงหาคม 2567).
Brown, J., & Isaacs, D. (2548). The World Café: Shaping Our Futures Through Conversations That Matter. San Francisco, CA: Berrett-Koehler Publishers.
The World Café Community Foundation. (ม.ป.ป.). Key Concepts & Resources: World Café Method. สืบค้นจาก https://theworldcafe.com/key-concepts-resources/world-cafe- method/ (สืบค้นวันที่ 22 สิงหาคม 2567).
Murray Brown, A. (ม.ป.ป.). Facilitation Tool Under The Spotlight: World Café Method. สืบค้นจาก https://annmurraybrown.com (สืบค้นวันที่ 22 สิงหาคม 2567).
URBACT. (ม.ป.ป.). World Café Method. สืบค้นจาก https://urbact.eu/toolbox-home/world-cafe (สืบค้นวันที่ 22 สิงหาคม 2567).
Innovation Training. (ม.ป.ป.). The World Café Method: Hosting and Facilitating Collaborative Discussion. สืบค้นจาก https://www.innovationtraining.org/the-world-cafe-method-hosting- and-facilitating-collaborative-discussion/ (สืบค้นวันที่ 22 สิงหาคม 2567).
