นักออกแบบหญิงผู้ทรงอิทธิพล ผู้เปลี่ยนโฉมงานออกแบบกราฟิก
โดย ผศ.ชัยณรงศ์ วิรุฬพัฒน์
สาขาวิชาครีเอทีพกราฟิก คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ BSRU
เนื่องในโอกาสการเฉลิมฉลองเดือนประวัติศาสตร์สตรี วันที่ 8 มีนาคมของทุกปีเป็นวันพิเศษสำหรับผู้หญิงที่เรียกว่า “วันสตรีสากล” ได้รวบรวมนักออกแบบสตรีผู้บุกเบิกที่สร้างผลงานอันเป็นตำนานและทรงอิทธิพลในวงการออกแบบกราฟิกโลก พลังด้านความคิดสร้างสรรค์ฝ่าฟันอุปสรรคมากมายทำลายกำแพง สร้างมาตรฐานใหม่ และสร้างแรงบันดาลใจให้กับนักออกแบบหลายชั่วอายุคน ผลงานสร้างสรรค์ของพวกเธอครอบคลุมสื่อต่างๆ เช่น การจัดวางตัวอักษร การสร้างแบรนด์ การออกแบบโปสเตอร์ และศิลปะดิจิทัล ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายและความสมบูรณ์ของการออกแบบกราฟิกในฐานะสาขาอาชีพ
ผลงานของนักออกแบบกราฟิกหญิงที่จะกล่าวถึงไม่เพียงแต่ทำให้โลกแห่งการออกแบบสมบูรณ์ยิ่งขึ้นเท่านั้น แต่ยังปูทางไปสู่การสร้างสรรค์งานออกแบบกราฟิกในอนาคตอีกด้วย
เปาล่า เชอร์ (Paula Scher) เป็นผู้บุกเบิกในโลกของการออกแบบกราฟิก ในฐานะหุ้นส่วนและผู้ก่อตั้ง Pentagram จึงเป็นที่ปรึกษาคนแรกซึ่งเป็นผู้หญิง เป็นผู้ริเริ่มด้านตัวอักษร การจัดวาง และสีในงานออกแบบกราฟิก สไตล์ที่กล้าหาญและทรงพลังแสดงถึงการควบคุมและความตั้งใจอย่างแน่วแน่ซึ่งเป็นที่รู้จักจากแนวทางการออกแบบตัวอักษรและการสร้างแบรนด์ที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว Scher ได้กำหนดนิยามใหม่ของภาษาภาพของวัฒนธรรมและการพาณิชย์ การออกแบบของ Scher โดดเด่นด้วยการใช้ตัวอักษรอย่างชาญฉลาด สีสันสดใส และองค์ประกอบที่มีชีวิตชีวา ทำให้เธอเป็นผู้มีอิทธิพลในอุตสาหกรรมการออกแบบ ผลงานสร้างสรรค์บนเส้นแบ่งระหว่างวัฒนธรรมป๊อปและศิลปะชั้นสูง ภาษาภาพสื่อสารเป็นสัญลักษณ์ที่ชาญฉลาด และเข้าถึงได้ Scher ได้ออกหลากหลาย ทั้งออกแบบอัตลักษณ์ กราฟิกสิ่งแวดล้อม บรรจุภัณฑ์และสิ่งพิมพ์ต่างๆ ให้กับลูกค้าหลากหลายกลุ่ม เช่น โรงละครสาธารณะ พิพิธภัณฑ์ศิลปะสมัยใหม่ The High Line, Metropolitan Opera, Tiffany & Co., Microsoft และพัฒนาโลโก้ให้กับ Citibank เป็นต้น ผลงานที่โรงละครสาธารณะในนิวยอร์กซิตี้ มีตัวอักษรที่โดดเด่น และภาพที่มีชีวิตชีวาได้ทำให้แบรนด์ของสถาบันแห่งนี้มีชีวิตชีวาขึ้น
เอพริล เกรียแมน (April Greiman) เป็นผู้บุกเบิกด้านศิลปะและการออกแบบดิจิทัล ได้รับการยอมรับเรื่องการใช้เทคโนโลยีอย่างสร้างสรรค์ในการออกแบบกราฟิก Greiman มักถูกมองว่าเป็นนักออกแบบคนแรก ๆ ที่นำเทคโนโลยีคอมพิวเตอร์มาใช้เป็นเครื่องมือออกแบบ ผลงานในช่วงทศวรรษ 1980 ถือเป็นจุดเริ่มต้นของยุคใหม่แห่งการออกแบบดิจิทัล ผลงานชุด “Does It Make Sense?” มีชื่อเสียงจากการใช้ภาพดิจิทัลและตัวอักษรอย่างแพร่หลาย ท้าทายขอบเขตแบบดั้งเดิมของการออกแบบ
ผลงานของ Greiman มีอิทธิพลอย่างมากต่อวิวัฒนาการออกแบบกราฟิกจากการพิมพ์สู่ดิจิทัล ซึ่งแสดงให้เห็นถึงศักยภาพของเทคโนโลยีในการแสดงออกอย่างสร้างสรรค์ เธอศึกษาเกี่ยวกับการออกแบบตัวอักษร เช่น การออกแบบและการจัดวางอักษร ที่เมืองบาเซิล ฝึกฝนเรียนรู้ในสไตล์โมเดิร์นนิสม์แบบคลาสสิกของสวิส แล้วกลับมายังอเมริกาเพื่อเปิดสตูดิโอออกแบบของตัวเอง ในลอสแองเจลิส สิ่งที่เธอค้นพบนักออกแบบแถวหน้าของกระแสกราฟิกที่หลีกเลี่ยงรูปแบบกริด ซานเซอริฟ และรูปลักษณ์ที่สะอาดตาของตัวอักษรสมัยใหม่ส่วนใหญ่ ในขณะที่โอบรับความสวยงามแบบดิจิทัลและนำคอมพิวเตอร์มาใช้เป็นเครื่องมือออกแบบแทน “Does It Make Sense?” คือผลงานการออกแบบสำหรับนิตยสาร Design Quarterly ผลิตขึ้นในปี 1986 โดยใช้ MacDraw ซึ่งเป็นแอปพลิเคชันการร่างแบบดิจิทัลในยุคแรก “Does It Make Sense?” ประกอบด้วยวิดีโอ ข้อความ และภาพดัดแปลงแบบพิกเซลหลายชั้น ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสนใจในสื่อแบบฐานเวลา งานสิ่งทอ และกราฟิกกับสภาพแวดล้อม
ลอร์เรน ไวลด์ (Lorraine Wild) ได้รับการยกย่องจากผลงานการออกแบบหนังสือและมีอิทธิพลต่อวงการการออกแบบของแคลิฟอร์เนีย ในฐานะนักออกแบบกราฟิกและนักการศึกษา มีบทบาทสำคัญในการกำหนดแนวทางการออกแบบหนังสือร่วมสมัย โดยผสมผสานเทคนิคทางประวัติศาสตร์เข้ากับความรู้สึกร่วมสมัย เธอเป็นหนึ่งในนักออกแบบชาวอเมริกันคนแรก ๆ ที่แยกกริดที่ชัดเจนและรูปแบบเรียบง่ายของลัทธิโมเดิร์นนิสม์ออกจากกัน โดยเชื่อว่าการตัดแปะสามารถตอบสนองต่อลักษณะที่แตกแยกของสังคมสมัยใหม่ได้ดีกว่า
Wild มีความเชี่ยวชาญด้านหนังสือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการทำงานร่วมกับศิลปิน สถาปนิก และพิพิธภัณฑ์ที่มีความซับซ้อนทางภาพ เธอได้รับรางวัลออกแบบสิ่งพิมพ์มากมาย เช่น ผลงานของ Daniel Libeskind, John Hejduk, Mike Kelley, Richard Tuttle, Bill Viola, Morphosis และคนอื่นๆ อีกมากมาย หากผลงานที่ออกแบบมีความคล้ายคลึงกัน เป็นความรู้สึกถึงการไหลลื่นที่ทำให้แม้แต่แบบอักษรที่หลากหลายที่สุด เลย์เอาต์ที่แตกต่างกัน รูปภาพที่แปลกประหลาด และเนื้อหาที่หนาแน่นก็มีความสัมพันธ์ที่แท้จริงและมีเหตุผลกับองค์ประกอบอื่น ๆ บนหน้ากระดาษ
เดโบราห์ ซัสแมน (Deborah Sussman) มีชื่อเสียงจากผลงานบุกเบิกด้านการออกแบบกราฟิกเพื่อสิ่งแวดล้อมและการสร้างแบรนด์ในเมือง โปรเจ็กต์ที่โดดเด่นที่สุดของเธอคือการออกแบบอัตลักษณ์สำหรับการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกที่ลอสแองเจลิสในปี 1984 ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความสามารถในการผสมผสานสีสันสดใส กราฟิกที่โดดเด่น และวัฒนธรรมท้องถิ่นให้กลายเป็นภาษาภาพที่มีความเชื่อมโยงกัน ซึ่งช่วยเปลี่ยนโฉมภูมิทัศน์ของเมือง โดดเด่นด้วยแนวทางการออกแบบที่สนุกสนานแต่มีโครงสร้าง โดยผสมผสานองค์ประกอบกราฟิกเข้ากับพื้นที่ทางกายภาพในลักษณะที่ช่วยเสริมและสร้างความมีชีวิตชีวาให้กับสภาพแวดล้อมสาธารณะ ปรากฏให้เห็นเด่นชัดเกี่ยวกับความเกี่ยวข้องกันอย่างต่อเนื่องของการออกแบบกับสภาพแวดล้อมในการกำหนดประสบการณ์การใช้พื้นที่ร่วมกัน
นิทรรศการสำคัญสำหรับ IBM หลังจากนั้น Sussman ได้รับทุน Fulbright เพื่อศึกษาที่ Hoschschule für Gestaltung ซึ่งเป็นโรงเรียนศิลปะและการออกแบบในเมืองอูล์ม ประเทศเยอรมนี และได้ก่อตั้งบริษัทออกแบบขึ้นในปี ค.ศ. 1968 และสร้างสรรค์ผลงานร่วมกับสามี คือ พอล เปรซจา ซึ่งเป็นนักวางผังเมืองและสถาปนิก ผลงาน ได้แก่ การออกแบบระบบบอกทางสำหรับวอลต์ ดิสนีย์ รีสอร์ท และการตกแต่งภายในสำหรับฮาสโบร อิงค์ หนึ่งในโปรเจ็กต์สุดท้ายที่เธอมีส่วนร่วมคือป้ายบอกทางสำหรับแกรนด์ พาร์ค ซึ่งเปิดตัวในตัวเมืองลอสแองเจลิสในปี ค.ศ. 2012 โดยมีเสาโทเท็มทางเข้าสูง 16 ฟุตที่เขียนไว้ 26 ภาษาว่า “สวนสาธารณะสำหรับทุกคน”
ซูซาน แคร์ (Susan Kare) เป็นบุคคลสำคัญด้านการออกแบบไอคอน โดยเธอได้ออกแบบสัญลักษณ์ที่เป็นที่รู้จักในระดับสากล เป็นที่รู้จักดีจากผลงานของเธอในทีม Apple Macintosh, Microsoft และ PayPal เป็นต้น เธอเป็นผู้บุกเบิกในด้านการออกแบบอินเทอร์เฟซดิจิทัล Bitmap Graphics อันเป็นเอกลักษณ์ของเธอ และไอคอน Happy Mac และ Command Key กลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมดิจิทัล การออกแบบของ Kare ได้รับการยกย่องในเรื่องความเรียบง่าย อารมณ์ขัน และความเป็นสากล ซึ่งเป็นคุณสมบัติที่ทำให้อินเทอร์เฟซ Macintosh เป็นมิตรและเข้าถึงได้สำหรับผู้ใช้หลายล้านคนทั่วโลก ผลงานของเธอแสดงให้เห็นถึงพลังของการออกแบบในการทำให้เทคโนโลยีเข้าถึงได้และใช้งานง่าย ซึ่งถือเป็นก้าวสำคัญในประวัติศาสตร์การออกแบบดิจิทัล
เมื่อเราพิจารณาถึงผลงานของสตรีผู้โดดเด่นเหล่านี้ จะเห็นได้ชัดเจนว่าความคิดสร้างสรรค์ และวิสัยทัศน์ของพวกเธอไม่ได้แค่สร้างภาพลักษณ์ใหม่ให้กับงานออกแบบกราฟิกเท่านั้น ยังท้าทายและขยายขอบเขตความเป็นไปได้ของการสื่อสารด้วยภาษาภาพอีกด้วย ผลงานของพวกเธอเป็นเครื่องพิสูจน์ถึงพลังแห่งการเปลี่ยนแปลงของการออกแบบ และเป็นแหล่งที่มาของแรงบันดาลใจสำหรับนักออกแบบรุ่นใหม่
อ้างอิง
Ivy Croteau. (n.d.). Female Graphic Designers You Should Know. Retrieved March 8, 2025, from
https://sketchdeck.com/blog/15-female-graphic-designers-you-should-know/ Originally published on
March 7, 202415
Olivia Schwartzman. (n.d.). 5 Female Designers Who Changed Graphic Design. Retrieved March 8, 2025, from
https://fluxbranding.com/5-female-designers-who-changed-graphic-design/
Rebecca Gross. (n.d.). 33 women doing amazing things in graphic design. Retrieved March 9, 2025, from
https://www.canva.com/learn/women-graphic-designers/
Workerbee. (n.d.). 13 influential women designers you need to know. Retrieved March 13, 2025, from
https://99designs.com/blog/famous-design/important-women-designers-youve-never-heard/
